Nhiều lúc đi ngoài đàng đằng đẳng, tôi trở về nhà bơ phờ kiệt quệ.
Vậy mà chưa đi ngủ đâu, phải lục xem có món gì trên chạn rồi hâm nóng bao
tử rên ư ử sung sướng. Xong rồi cũng chưa đi ngủ đâu. Tôi hay lang thang vô định
trong khoảng trời chật hẹp độ mươi phút, đánh dép Đát Đát; rồi pha nước ấm tắm
táp, gội đầu, đánh răng, rửa mặt cùng lúc. Niềm khoan khoái lan tràn, có cảm
giác được đãi ngộ thích đáng! Xong rồi cũng chưa đi ngủ ngay đâu. Lại chải tóc,
ngắm nghía vết sẹo. Mới thấy đằng đó đã lại chình ình ngồi thao láo bên máy vi
tính chán chê các thứ các cái tới cặn rồi bổ ngửa ra đằng sau, tay chấp lên
trán.
Yên tĩnh! cảm nhận sự hoạt động ngầm ngấm của nhà máy cơ thể, vang bên tai
tiếng não huyên náo Phành Phành Phành,
như tiếng các máy dệt ồn ã khu Võ Thành Trang 7 Hiền, hoặc có thể lựa rằng tiếng
máy gặt đập liên hợp trong cuốn sách giáo khoa xưa xa, đồng lúa vàng ròn trải bạt
ngàn, kìa các cô thôn nữ đầu đội trời chân đạp đất búp em nê trắng ngần, tiếng
cười khanh khách, những cô gái cổ nhỏ nhỏ đang nhổ nhổ cỏ …
Tiếng Việt mình rất hay, có hai chữ "yêu" và "thương" rất khác nhau,
hay được đặt cạnh nhau là "yêu thương"
trông cứ như là nhau!
Tôi hay
chia sẻ với bạn của mình rằng người nghe nhạc là phần cuối cùng để hoàn thiện bản
nhạc mà họ nghe. Có nhiều sự liên tưởng nhưng lớn nhất là từ cách tôi nghe nhạc
jazz, tôi luôn nghĩ rằng người thưởng thức chính là nhạc công cuối cùng, là mảnh
ghép hoàn hảo cho 1 bản nhạc jazz đang vô tư nhiệt thành tung tẩy tinh túy mồ
hôi hột của nó ra khắp nơi. Người nhạc công cuối cùng chơi một thứ nhạc cụ đặc
biệt, siêu hình và không giống nhau ở từng thời điểm, ở bất kỳ những cá nhân
nào khác khác…đó chính là cảm xúc. Cái này không ai hơi đâu mà đi đào tạo. Nó
Ít, nó nhiều và khác biệt nhau. Điều tôi thích nhất đó là toàn bộ đều dựa vào
nhau, tôn vinh nhau để tưởng thưởng chính mình và âm nhạc chứ không vì bất cứ một
ai khác, một thứ gì khác.
Khi mới
trong thời kỳ đầu nghe jazz có vẻ nặng nặng đô, điều tôi thắc mắc lớn nhất là tựa
đề của những bản nhạc không vocal. Theo thói quen, tôi thường bỏ qua tựa đề và
mở nhạc nghe ngay, trí tưởng tượng đưa tôi đến nơi nào đó tôi tưởng khó nắm bắt
cho lắm nhưng té ra đều bị chi phối bởi một thông điệp chung của bản nhạc, bởi
cách mà những người nhạc công đã đặt hết say mê và sự điệu nghệ của mình vào,
nhiều lúc khi nghe một bản nhạc tôi suy tưởng bay bổng về một câu chuyện này nọ
và thử tra lại ý nghĩa của tựa đề, kì diệu thay, nhiều lần đã đồng điệu. Tôi
đem chuyện này hỏi người anh đi trước, anh bảo rằng tựa đề quan trọng chứ, em sẽ
thấy nó quan trọng, nhanh thôi, bởi vì rõ ràng khi em hỏi là em đang quan tâm đến
nó đấy, em có quan tâm thì em sẽ có nhận biết.
Lấy ví dụ
về lần nghe bài Nature Boy trên một diễn đàn mà lúc nghe không thèm đọc tựa đề
cũng như cố gắng hiểu lời mà chỉ nghe nhạc, chất giọng, tình cảm truyền tải của
Nat King Cole, cảm nhận vô tư lúc đó như sau
“mới nghe Natural boy của bạn Du post rồi, lâu rồi mình mới thảnh thơi
ngồi chịu nghe như hôm nay. Bản nhạc thực sự tuyệt vời bạn ơi, thích từ tiếng
contrebass, guitar cho tới ngón đàn kingkong nhưng nổi bật vẫn là vocal của
Nat. cái mặt dẫy mà giọng sao mà ấm áp, nghe chủ về nhân từ, lúc nghe mà đừng cố
tìm hiểu lời cảm thấy như bản thân mình được tha thứ, được khoan dung vậy...lúc
nghe Nat hát mình theo thói quen dựng hình dựng cảnh, mình thấy mình bị thất bại
trong tình yêu. mình đi bụi phủi chốn xa, có thể là châu Mỹ, mình lang thang cơ
nhỡ khắp nơi, tiền cũng cạn, tình cũng vẫn đau rồi mình lạc vào 1 thị trấn, bơ
phờ gục đầu trên cầu thang quảng trường đổ nát và cái giọng của Nát chợt vang
lên ve vuốt, ko phải hát từ đầu bài hay sắp hết mà nó cứ như là nó đang trôi ra
vậy, cứ hát, cứ an ủi, mà mình khóc đến nỗi chịu để rớt nước mắt sau thì tỉnh mộng
dậy…”
sau đó,
khi tìm lyric để xem và đối chiếu tôi mới bất ngờ với chính mình khi lời nhạc
có nhiều chỗ rất ăn khớp với sự suy tưởng kia.
…và tôi đã có sự lý giải cho riêng mình ngay sau đó. Tôi cho rằng rất cần
thiết việc hiểu tựa đề bản nhạc trước khi bắt đầu nghe, điều đó sẽ định hướng
cho cảm thụ, toàn bộ kinh nghiệm sống và lối cảm xúc của bản thân về mọi vấn đề
trong cuộc sống sẽ được vận dụng để chỉ lối cho cảm xúc, để đồng điệu hơn với chủ
đề tâm huyết mà người nhạc công muốn gửi gắm. Từ đó tôi không để tâm trí quá
bay bổng lan man nữa, việc nghe nhạc trở nên nhập tâm và có chiều sâu hơn,
chính xác hơn, như là cái gì đó có bến bờ, có sự neo đậu, có cảm giác đứng ở bến
bờ này sao ánh trăng kia viên mãn và vằn vện đến thế!, trước giờ ta đã quá qua
loa trong sự ngắm nghía và dần dần có sự tròn vẹn hơn về cách cảm nhạc.
Nói về bản
nhạc smooth saxophone của Raw Silk rất lai láng có tựa đề Me and mrs Jones, tôi
sẽ đặt ngay tâm trí của mình về tình yêu say mê lén lút lạ kỳ của một cậu trai trẻ
và một người phụ nữ đã có gia đình. Cứ như thế cứ tưởng tượng đủ mọi cảnh trí với
tiếng kèn soprano hay alto tha thiết van lơn, cứ mơ mộng thoải mái về những người
phụ nữ mà tôi thích, có cả ta, tây và da đen, đặc biệt là một hình hài với sự đặc
sắc tổng hợp từ những gì tôi thần tượng.. . Mãi sau này tôi mới nghe những bản
có vocal và không có version nào khiến tôi hài lòng bằng bản không lời kia. Có
lẽ với cùng một đối tượng không có chuyện tình yêu lần hai.
Cà phê
Chiêu với buổi chiều chợt nhớ!
Còn nhớ
lần đó tôi với người bạn đại học chơi khá thân hẹn nhau tới quán Chiêu trên đường
Cao Thắng để lần đầu thưởng thức cái phong vị cà phê xưa cũ ở đây. Buổi chiều
đó chúng tôi định lên lầu ngồi nhưng có lẽ thấy khá đông và không thích hợp nên
chọn chỗ ngồi ở trệt, chẳng nhớ cà phê có vị gì nhưng cái tiếng hát nức nở ở
đâu đó vang lên đã lấn át tất cả, âm lượng mở vừa đủ và tinh ý làm cả hai chúng
tôi cùng nhìn nhau kinh ngạc, rồi chúng tôi nghiêng hẳn đầu về phía tiếng hát đang
ngân lên, cặp mắt mỗi đứa đăm chiêu găm xuống bàn để đưa ngôi vị của đôi tai
lên cao chấp đường cho tiếng hát đi vào trái tìm “em ra đi mùa thu, mùa thu
không trở lại….từ …chia ìa ly, nghe chơi vơi náo ão nề…”, giọng hát ai mà kỳ diệu
quá, đặc biệt quá, cảm xúc quá nức nở trong từng câu chữ, lên cao mà rất kiểm
soát, rất dầy dặn, trong cách hát đó, có cảm giác dấu ngã (~) hiện diện ở khắp mọi
nơi, cái dấu ngã đầy ứ tâm tình đó lần đầu chúng tôi được biết, thậm chí khi đó
cả hai đứa đều không biết bài này tên là Mùa thu không trở lại! Vậy mới hay, vậy
mới tức, cái cảm giác mê say một thứ gì đó không thể nắm đầu cầm đuôi nó mới
khao khát làm sao. Về sau, dĩ nhiên chúng tôi đã tìm ra được cái tên Thái Thanh,
cái tên mà trước kia chúng tôi nhanh chóng chối bỏ khi chọn đĩa nghe nhạc. Điều
tuyệt vời nhất luôn có sẵn đó, chuẩn bị theo mọi lối không định trước, chọn lựa
một khoảnh khắc đúng lúc nhất để hiển hiện ra, đánh gục tất cả những ai trong
cuộc và làm thay đổi phần quan trọng nào đó trong họ. Chúng tôi yêu giọng ca
Thái Thanh từ đó và hơn hết, giờ đây mỗi lần lên Đà Lạt gặp bạn, chúng tôi có một
kỷ niệm đẹp về tình bạn để tự hào kể lại cho mọi người nghe.
Chúng
tôi đó, giai điệu đó, giọng ca năm đó, sinh ra không phải từ bao chục năm trước
mà là chính ngay lúc đó, kết hợp với toàn bộ yếu tố nội ngoại cảnh cộng với nhân
quả kì diệu…tôi cho rằng đó là khoảnh khắc, là thời khắc thuộc về tình yêu.
Tình yêu không phải là thứ tình cảm lâu ngày nảy sinh. Tôi không bao giờ có thể
bật một bài nhạc nghe đi nghe lại hoài để có thể mà thấy nó bỗng chốc hay lên
được. Không thể miễn cưỡng gượng ép bản thân, không thể so đo đong đếm hay cân
nhắc thiệt hơn để tạo nên tình yêu. Bài hát năm đó chỉ hay nhất vào ngay lúc đó.
Tôi chỉ có thể yêu chứ không thể thương cảm một bản nhạc.
Cho đến
nay trong cuộc đời, tôi đã có rất nhiều tình yêu kiểu như thế và có lẽ sẽ mãi
như thế, dù có thế nào tôi vẫn sẽ chịu thua cảm xúc, lý trí mách bảo cho tôi biết
về sự cao đẹp của tính trường kỳ-tình thương, tôi rất cần điều đó, ngay và
luôn, dáo dác nhìn quanh và sẽ nói “mai cưới luôn nếu có!”
Me and mrs Jones - Michael Buble (bản này phối nhạc dễ nghe, không khí mưa ưa thích, MB hát không đạt lắm, hát lên cao không hay nhưng chất ấm áp vẫn tuyệt vời, ấm mỏng như cánh gián)
hãy nghe lại Thái Thanh phả một nỗi buồn xa xôi trong Mùa thu không trở lại của Phạm Trọng Cầu
---
bonus bản nhạc này dành cho ai ghiền jazz những đêm khó ngủ
(born March 19, 1960 in São Paulo, Brazil)
is a Brazilian jazz pianist, arranger, vocalist and songwriter.
Năm 1987 Eliane Elias ra mắt album Illusions
và đâu đó ở VN xa xôi tôi chào đời cũng vào đúng ngày cùng tháng mà cô ấy đã
sinh ra. Điều thú vị đó cho tôi ý tưởng nếu có dịp đến đất nước của cô tôi sẽ
tìm mọi cách để được gặp gỡ, mở cho cô ấy nghe bản nhạc “I can’t forget the girl I never met” của 3-11 Porter
để thổ lộ chút nào đó niềm cảm hứng của mình từ cô ấy.
A House Is Not A
Home là bản nhạc rất hay, lời nhạc rất tha thiết, viết bởi Burt Bacharach và
Hal David. Có rất nhiều ca sỹ đã thể hiện bài hát này nhưng thích nhất vẫn là Ella
Fitzgerald với lối hát scat singing nghêu ngao vô nghĩa nhưng đầy cảm ngẫu hứng.
Ngoài ra có thể nhắc đến phần thể hiện xuất sắc của Tamyra Gray ở cuộc thi Thần
tượng âm nhạc Mỹ đầu tiên năm 2002. Nhưng hôm nay thích nghe Eliane Elias đánh đờn bài này hơn.
